In deze blog zoom ik in op het autonome zenuwstelsel en leg ik uit hoe dit samenhangt met verschillende vormen van mentaal welzijn.
Het autonome zenuwstelsel kan je zien als je persoonlijke beveiligingssysteem, de bedrading van je lichaam die op de achtergrond steeds waakt om de vraag “is het veilig?” te kunnen beantwoorden.
Het autonome zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympathische en parasympatische zenuwstelsel.
Het sympatische zenwuwstelsel (gaspedaal) stuurt signalen vanuit het ruggenmerg naar de organen en bereid je voor op actie. Denk aan de fight/flight-respons. Dit zorgt bv. voor de aanmaak van adrenaline.
Het parasympatiache zenuwstelsel (rempedaal) bestaat uit een ventrale en dorsale baan. De ventrale baan reageert op signalen van veiligheid, stimuleert gevoelens van veiligheid en zorgt ervoor dat je wilt verbinden met anderen. Zelf ervaar ik deze staat na het volgen van een yogales/yoga nidra sessie, in de natuur, op vakantie of tijdens een ontspannen dag met mijn vriend. De dorsale baan reageert op signalen van extreem gevaar, sluit ons af van anderen en zorgt voor een verstijfde, gevoelloze, afwezige staat.
Het autonome zenuwstelsel is een veerkrachtig systeem. Zonder dat we het doorhebben, wisselt het continu tussen deze verschillende “standen”. Meestal subtiel, maar traumatische ervaringen of periodes van langdurige stress kunnen dit mechanisme uit balans brengen, waardoor je (lichaam) plots heel heftig reageert op bepaalde triggers, zonder dat hier een rationeel verklaarbare oorzaak voor lijkt te zijn.
Jouw bedrading wordt gevormd door (vroege) levenservaringen, al kan bewustzijn in het nu en kunnen nieuwe ervaringen deze bedrading ook weer herprogrammeren. Door jouw autonome responsen in kaart te brengen krijg je inzicht in hoe dit bij jou werkt en kan hier een nieuwe balans in ontstaan. Dit is één van de methodes waarmee ik werk binnen mijn 1-op-1 begeleiding.
Herken jij de verschillende standen bij jezelf?